Als je een boek schrijft, heb je natuurlijk een concreet doel met je teksten. Je wil dat jouw boek in de (online) winkel verschijnt en dat anderen het lezen. Als het goed is zorg je dat de ideale lezer erkenning en herkenning voelt en geef je echt waarde. Maar eerst zul je het nog moeten schrijven.
Veel van mijn klanten verwerken hun eigen kennis en ervaring in hun boek of schrijven een levensverhaal. En dat verhaal is niet altijd leuk, soms zelfs erg zwaar. En daar kom je de andere kant van schrijven tegen. Het is niet alleen een vaardigheid; het raakt je emoties en je kern. Ik geef een voorbeeld.
Laat de emoties en de lezer toe
Petra schrijft een boek over haar adoptie en geloof me: die van haar was schokkend. Ze schrijft prachtig, in de ik-vorm. Als ik feedback geef, heb ik soms kippenvel. Het grijpt mij aan. Soms moet ik echt een traan wegvegen, als ik het verdriet van dat eenzame meisje in een vreemd land voel. En dan ineens wordt haar schrijftoon heel afstandelijk.
‘Ik word door de douanier op een stoel gezet en er wordt een foto voor mijn paspoort gemaakt.’
Op dat moment ben ik helemaal uit het verhaal, en ik leg het manuscript weg. Hetzelfde zullen haar lezers doen, als dit de definitieve versie van haar boek zou zijn. Ik voel het direct: dit deel heeft ze nog niet verwerkt. Vanaf een afstandje schrijven, dat maakt het makkelijker. De lijdende vorm gebruiken helpt dan ook. Alleen, op het moment dat het jou als schrijver niet meer raakt, raakt het straks de lezer ook niet. Gelukkig werkt schrijven helend. Als auteur moet je weer door het (pijnlijke) moment heen. Petra lukt het ook; haar volgende versie van het manuscript is geschreven in de actieve vorm en in haar prachtige, unieke schrijfstijl.
Het verleden dat nog niet weg kan worden geschreven
Hoe werkt dat nu met de ik- en de zij-vorm? Vanuit welk perspectief schrijf je? Als je als auteur vanuit de ik-vorm schrijft, zit de lezer echt in je hoofd. Al die moeilijke momenten, jouw zwakheden… de lezer is bij je. Wegvluchten kan bijna niet meer. Je verhaal raakt. Vaak versterkt dit je boodschap en maakt het je boek krachtiger. Maar je moet wel durven. Want zelf kun je dan ook niet meer ontsnappen en moet je terug naar dat moment dat je ontwaakte uit je coma, werd gepest of ontslagen of door je ouders uit huis werd gezet. En dat is lastig. Als schrijfcoach weet ik dat tranen tijdens een coachgesprek erbij horen. Niet vanwege mijn feedback, maar vanwege dat verleden dat nog niet weg kan worden geschreven. Dus toch maar weer die lijdende vorm of schrijven over Miriam die werd gepest. In plaats van dat ik dat was. Gebruik je emoties, voel het maar opnieuw en laat het de lezer voelen.
Schrijven helpt
Door te schrijven, krijg je meer overzicht. Je structureert je kennis en ervaring. Soms kijk je van een afstandje naar je eigen leven, dan zit je er weer middenin.
Waarschijnlijk schrijf je echt voor anderen, maar dan nog. Op het moment dat je over je eigen ervaringen schrijft omdat je anderen wilt helpen, raakt het jou ook. En als je het na de feedback van een schrijfcoach opnieuw schrijft, is het al een beetje anders. En na 3 keer herschrijven weet je het, voel je het: schrijven is helen. Voor jou én voor je lezers.
Kun je hulp gebruiken bij het delen van jouw waardevolle verhaal? Neem dan contact op.
Op welke manier herken jij dat schrijven helend is? Ik lees het graag onder deze blog.
Ik schrijf al zolang ik me kan herinneren en ik ben opgegroeid met taal en tekst. Maar ik ben ook een perfectionist met publicatie-angst. De opkomst van bloggen was tegelijk een nieuwe mogelijkheid én een nieuwe drempel voor mij. Ik ging pas écht “los” toen mijn vader overleed eind 2013. Op de één of andere manier kon ik al dat verdriet over die moeizame relatie met mijn vader op geen andere manier kwijt dan door te schrijven. Toepasselijk – hij was neerlandicus en auteur. Hij bracht mij de liefde voor woorden bij. Al typend stroomden de tranen – een bijzondere gewaarwording voor iemand die haar verdriet nooit wilde tonen. Toen ik mijn blogposts had geschreven voelde ik me opgelucht. En milder over de man die ik nooit begreep. Over die complexe relatie ben ik voorlopig niet uitgeschreven. Er zit nog zó veel verdriet. Maar dát boek moet nog even wachten – er is nog zo veel te schrijven!
Lieve Andrea,
Ik hoor jou al zolang over je boek. Is het geen tijd?
[…] schrijft kom je ook je eigen onverwerkte emoties tegen. Wat een mooi bijkomend resultaat is, want schrijven is helen. Maar je moet er wel […]
[…] over een lastig onderwerp of een moeilijke periode dan zul je zien dat er iets verandert. Want schrijven is helen. Iedere keer dat je over iets lastigs schrijft, gebeurt er iets. Maar ook als je over iets heel […]
Prachtig blog, Jolanda! Zo werkt het precies