Vroeger werkte ik bij een bank. Ik schreef ‘geachte’ als start van een brief en ik eindigde met ‘hoogachtend’.
Indien u geschikt wordt bevonden, wordt u binnen een week uitgenodigd.
of
Uw vakantiedagen worden aangepast.
Ben je er nog?
Het is lastig om zo je aandacht vast te houden.
Laat je lezer niet lijden. Verleid je lezer om verder te lezen en neem hem bij de hand door actief taalgebruik.
Schrijf actief
Als ik feedback geef op een manuscript, schrijf ik bijna altijd in de kantlijn: De lijdende vorm dient vermeden te worden.
Want ik wil dat mijn klanten actief schrijven en verbinding zoeken met hun ideale lezer. En bij de lijdende vorm schrijf je formeel en onpersoonlijk, het is passief en afstandelijk. Bovendien leest het heel stroef.
Wie houdt er van jou?
Bij de lijdende vorm weet je wel wat er wordt gedaan, maar niet door wie. Voorbeeld. Het is prima als je een brief krijgt waarin staat dat er geld wordt teruggestort door de belasting. Je hoeft dan niet te weten wie het doet en blij ben je toch al. Maar stel je komt thuis, en je partner zegt: “Er wordt van je gehouden.” Voel je je dan geliefd? Want is dat de hond, je moeder of toch je partner zelf? ‘Ik houd van jou’ is toch veel duidelijker en persoonlijker?
Dus wil jij dat je ideale lezer erkenning en herkenning voelt in je boek? Schrijf dan actief. En zorg dat jij de lijdende vorm vermijdt.
Tip: Lees het laatste hoofdstuk van je boek hardop voor. Waar kun jij de lijdende vorm vermijden? Let vooral op het werkwoord ‘worden’. Deel een voorbeeld onder dit blog.
Mijn voorbeeld.
De laatste alinea van het eerste hoofdstuk:
Beduusd stap ik drie kwartier later op mijn fiets terug naar huis. In mijn hoofd spoken flarden van het gesprek opnieuw door mijn hoofd.
Wat is er toch gebeurt? Ik dacht dat het allemaal wel mee viel, maar nu blijk ik werkelijk een complex geval te zijn. Zal het lukken om van alle angsten af te komen?
En gebruik je vaak de lijdende vorm?
Dit probeer ik bewust niet te doen, omdat het me tijdens het lezen ook mateloos kan storen.
Heel goed!
In de eerste feedbacks die ik van Jolanda terug kreeg stond inderdaad in de kantlijn: lijdende vorm dien je te vermijden. Toen ik de tekst herschreef zonder het woord ‘worden’ zag ik ineens dat het verhaal begon te leven. Veel plezieriger om te lezen. Het is gewoon iets magisch.
Ja, in jouw boek merk je echt het verschil.
‘Waar denk je aan?’ vroeg Ivanna met een bezorgde uitdrukking op haar gezicht,
wanneer ik de isuzu ‘de straat van acht maart’ weer instuurde.
‘Aan Hachiro. Kijk, hij is nu compleet doorgedraaid en zit in een psychiatrische
afdeling in het ziekenhuis maar ik heb zo lang ik hem ken, en zeker deze hele
reis, erg veel aan hem gehad. Hij was altijd de verstandigste, kent de Russische
taal goed en nam op cruciale momenten de juiste beslissingen. Dat ben ik nu
kwijt. En ik denk dat ie zeker van waarde zou zijn geweest bij het terugvinden
van Chiyo maar ik wil Hachiro even loslaten en mij op Chiyo gaan richten.’
‘Kun jij dat niet zelf dan? Ben jij niet verstandig genoeg om op cruciale
momenten de juiste beslissingen te nemen?’
‘Nee niet altijd, ik laat mij nog wel eens leiden door mijn impulsiviteit.’
‘Maar het feit dat je daar nu over nadenkt, zegt toch dat je je ermee bezig houdt en meestal brengt dat veranderingen in iemand teweeg.
‘Zou het?’
‘Ja, bij de meeste mensen is dat wel zo dus waarom niet bij jou dan?…Trouwens, je
hebt mij nu!’
‘Ja dat is waar.’
‘En gezien Hachiro zijn persoon, zoals jij hem zelf beschrijft, zal hij snel weer deoude zijn denk ik.’
‘Ik hoop het…’
Op het terrein van Ivanna zette ik de Isuzu van het contact en op de handrem
waarna we beiden uitstapten en haar huis weer instapten. Bij het overgaan van de
voordeurdrempel, tijdens het voeten vegen op de deurmat, bekroop mij de leegte weer want we waren met z’n drieën de deur uitgegaan en kwamen maar met z’n tweeën thuis. ‘Hier stond hij net nog enthousiast te popelen om naar Chiyo te gaan,’
dacht ik toen ik de voordeur achter me dicht deed. Hij dacht dat we Chiyo gingen bezoeken, dat hebben wij hem doen laten geloven. Gemeen. Maar ja, het is gegaan
zoals het is gegaan. Eigenlijk wilde ik er niet meer aan denken en mij meer op Chiyo en het geld van Ivanna gaan richten maar toch kon ik het niet tegenhouden dat ik het verband tussen de pas gebeurde realiteit legde en die droom, die droom van de
Vito met die radio en het Japanse volkslied. Op een bepaald moment riep ik Hachiro in die droom maar Hachiro was ineens verdwenen. Nu was het werkelijkheid, Hachiro was was nu echt weg!
Misschien was het deels een voorspellende droom die de vergelijking maakte tussen de Vito waar ik naar op zoek ben en Ivanna, vandaar die aantrekkingskracht
naar de Vito in die droom. Maar ook dat het Japanse volkslied veel te hard klonk, stond misschien wel symbool voor het feit dat in deze fase Hachiro door zijn toestand te veel aanwezig zou zijn en ongewild in het middelpunt van de belangstelling zou staan. Wat in werkelijkheid na zijn laatste nachtmerrie ook al
bleek. Dat ik in mijn droom geen geluid kon uitbrengen en bevroren op de stoel zat terwijl ik onder schot gehouden werd, zei misschien wel dat ik er toen nog niet aan
toe was om achter gewapende ontvoerders aan te gaan en hoe meer ik bij de overeenkomsten tussen die droom en de huidige tijd stilstond, des te meer ik ging
inzien dat het wellicht allemaal de bedoeling is geweest. Iets gaat niet zomaar zoals het gaat. Want wanneer ik er op een reële manier naar keek dan was het natuurlijk
bij het absurde af om in een oude Isuzu van Tokio naar Groningen te rijden met vier vrienden en vervolgens alle vier vrienden op drie verschillende manieren kwijt te raken. Dat gebeurt niet zomaar! Daar is iets voor nodig, daar moest meer achter zitten. Dat dreef bij mij de gedachte naar boven dat het misschien Ivanna haar lot
was die zo puur en sterk is dat eerst alles wat om mij heen verdwijnen moest voordat ik naar haar toe gedreven werd.
Excuses voor het matige kopieer en plakwerk. Ik deed dit met mijn telefoon, iets dat ik niet nog eens ga doen. Groet M. Kippix.